Als student heb je al de nodige levenservaring opgebouwd, thuis, op school, bij de vereniging, etc. Daarmee heb je ook een aantal kernkwaliteiten ontwikkeld. Die kernkwaliteiten maken wie jij bent, ze vormen jouw persoonlijkheid. Iets waarvan anderen zeggen “da’s typisch jij”. Voorbeelden zijn “daadkracht”, “zorgzaamheid”, “analytisch”, “bescheidenheid”, “stiptheid”, etc. Als je Googled vind je er nog veel meer. Over welke kernkwaliteiten iemand beschikt verschilt van persoon tot persoon, en meestal heb je er meer dan een. Kernkwaliteiten zijn positieve eigenschappen. Ze beïnvloeden hoe jij handelt in een bepaalde situatie. En vaak bereik je daarmee zonder al te veel nadenken je doel.
Maar als je een kernkwaliteit overdrijft dan kan zo’n kernkwaliteit ook averechts gaan werken. Anderen ervaren jouw kernkwaliteit dan plotseling als een negatieve eigenschap. Stel dat je bijvoorbeeld “daadkracht” als kernkwaliteit hebt. Als je dat te veel inzet zou dat door anderen ervaren kunnen worden als “drammerigheid”. Daar maak je natuurlijk geen vrienden mee; een valkuil dus.
Valkuilen treden vaker op als je in een (nieuwe) stressvolle situatie terecht komt. Juist in je studietijd is de kans groot dat zo’n valkuil leert kennen. Dat komt omdat je in die periode nieuwe mensen leert kennen. Docenten, medestudenten en anderen die anders zijn opgegroeid dan jij en over hun eigen, uniek setje kernkwaliteiten beschikken. Mensen uit de stad hebben vaak andere levenservaringen dan mensen uit een dorp, mensen uit het noorden hebben vaak andere levenservaringen dan mensen uit het zuiden. Mensen met een strenge opvoeding hebben vaak andere levenservaringen dan mensen met een vrije opvoeding. En al die nieuwe persoonlijkheden en kernkwaliteiten, dat is best even wennen. Dat geldt overigens vaak wederzijds.
Het ontdekken van je valkuilen voelt in eerste instantie misschien wat onwennig, maar het biedt je ook kansen om te leren. Vergelijk je kernkwaliteiten bijvoorbeeld eens met de gereedschappen in de kist van een timmerman. Hoe meer gereedschappen en de juiste bekwaamheid om ermee om te gaan, des te waardevoller de timmerman is. Dat geldt ook voor jouw kernkwaliteiten. Hoe meer jij er hebt, en hoe beter je ze kunt inzetten als de situatie daarom vraagt, des te waardevoller ben jij als professional.
Maar hoe kom je erachter welke nieuwe kernkwaliteit jij zou kunnen toevoegen aan jouw gereedschapskist? Een goed hulpmiddel is het kernkwadranten model van Ofman. Zoek naar het positief tegenoverstelde van je valkuil en je vindt je uitdaging. Een uitdaging is een positieve eigenschap die je kennelijk nog niet eerder (bewust) nodig gehad hebt maar die wel waardevol is om in te groeien. Het positief tegenovergestelde van “drammerigheid” is “geduld”. “Geduld” is dus een uitdaging voor iemand met “daadkracht” als kernkwaliteit. Zodra je die nieuwe uitdaging voldoende hebt ontwikkeld wordt het een nieuwe, extra kernkwaliteit in je gereedschapskist. Omdat je nu zowel over de kernkwaliteiten “daadkracht” als “geduld” beschikt kun je een bewuste keuze maken welke van die twee je inzet in een nieuwe (spannende) situatie. Daarmee ben je als professional gegroeid.
Een andere manier om je uitdaging te vinden is via je allergie. Een allergie is het negatief tegenovergestelde van je kernkwaliteit. Net als iedereen ken je vast wel iemand met gedrag waar jij allergisch voor bent; waar je ‘bultjes’ van krijgt. Voor iemand met “daadkracht” is “passiviteit” bijvoorbeeld een allergie. De afgezwakte vorm van “passiviteit” is “geduld” wat een goede indicatie is voor jouw nieuwe uitdaging.
Valkuilen en allergieën gaan vaak hand in hand, iemand anders’ valkuil kan jouw allergie zijn, en andersom. Kernkwaliteiten en uitdagingen vullen elkaar juist aan, ze maken je completer. Wil je aan de slag met het vinden van jouw nieuwe uitdaging? Begin eens met invullen van 1 kernkwadrant en ga oefenen met de uitdaging die daar uit volgt. Maar loop niet te hard van stapel. Groeien kost tijd, dat lukt niet in 1 dag. Veel succes!